We merken het de laatste jaren steeds meer: ons klimaat is aan het veranderen. Periodes van lange droogte, gecombineerd met korte en felle regenbuien, zorgen ervoor dat water schaars goed wordt. Hoe kunnen wij ons steentje bijdragen om ons regenwater beter te beheren? Niet alleen de publieke ruimte heeft baat bij een doordacht klimaatplan. Ook op schaal van onze eigendom kunnen we een impact hebben. Door aandacht te besteden aan een groene en klimaatbestendige tuinaanleg kunnen we al heel wat betekenen in het verduurzamen van directe leefomgeving.
Regenwater is gratis en kan voor heel wat toepassingen gebruikt worden: het doorspoelen van toiletten, het wassen van de auto, de bewateren van planten en moestuin, enz. Nog heel vaak wordt hiervoor drinkwater gebruikt. Toch kunnen we nog heel wat doen om meer regenwater op een goede manier vast te houden. In onze huidige omgeving, waar veel oppervlakten verhard zijn, vloeit dit blauwe goud nog te veel weg via riolering en rivieren. Het gevolg is dat er te weinig water in de grond sijpelt. Steeds vroeger op het jaar krijgen we dan ook signalen in de media over de lage grondwatertafel en restricties in het gebruik van leidingwater. Het veranderend klimaat waar Vlaanderen steeds meer mee te maken krijgt, zorgt ervoor dat de grote hoeveelheid regen die op korte tijd valt, gecombineerd met langere periodes van droogte, niet voldoende kan opgevangen worden of in de bodem kan opgenomen worden. Dit regenwater vloeit vervolgens weg naar de plaatsen waar het kan. Overstromingen zijn dan vaak het gevolg. Bewuster omgaan met ons regenwater is alvast een stap in de goede richting om hierop een antwoord te bieden.
Hoe kunnen wij concreet een bijdrage leveren? In de eerste plaats kunnen we bij nieuwbouw en renovatie stilstaan bij manieren om regenwater op te slaan. Leiden de dakgoten en afvoerbuizen naar een opvangsysteem, zoals een regenton of regenwaterput of -tank? Denk ook aan een voorfilter om bladeren en ander vuil dat van de daken tegen te houden. Een alternatief is de regenwaterzak. Dit kan geplaatst worden in een (kruip)kelder of garage. Vervolgens laat je het water naar verschillende aftappunten lopen. Op die manier kan je het regenwater voor verschillende functies gebruiken en het bespaart jou ook heel wat op je waterfactuur
Het gebruik van een regenwaterput of -ton is een klassiek voorbeeld, maar er zijn nog manieren om het regenwater op het eigen perceel op een goede manier te op te vangen en te benutten. Denk bijvoorbeeld aan een regenwatervijver, een wadi (of infiltratiegracht) of een mini-moeras in je tuin. Deze drie maatregelen zorgen voor een trage insijpeling van het regenwater in de bodem. Op die manier buffer je het water en voorkom je lokale verdroging van de bodem. Bovendien zorgen ze voor een groen element dat ook de biodiversiteit, denk maar aan insecten en planten, in je tuin verhoogt. Welke mogelijkheid het best voor jou past, hangt natuurlijk af van de grootte van jouw tuin. Het is alvast het bekijken waard of je één van deze elementen kan opnemen in jouw aanleg van de tuin.
Ook kan je stilstaan bij de hoeveelheid verharding rondom je woning. Indien er veel verhard is, stroomt het regenwater gemakkelijk weg naar het rioleringssysteem en kan het niet indringen in de bodem. Wees bewust over wat moet verhard worden en wat eventueel een groenzone kan worden. Ook bij het type verharding kan gekozen worden voor waterdoorlatende verharding of kan je werken met grindkoffer. De grindkoffer is een lokale strook gevuld met grind dat bij een fikse bui het water even kan ophouden, waarna het geleidelijk aan in de bodem kan sijpelen. Een andere mogelijkheid is het werken met hoogteverschillen in de tuin. Hierdoor kan je het regenwater sturen naar plekken in de tuin waar het water de tijd kan nemen om in de grond te infiltreren. De vijver kan bijvoorbeeld lager liggen dan het terras.
Als steeds meer mensen manieren creëren om regenwater (tijdelijk) op te slaan, dan verhinderen we dat tijdens felle regenbuien het rioleringssysteem en de waterzuiveringsstations overbelast geraken. Zo vermijden we overstromingen. Bovendien kunnen we dit koppelen aan een gunstigere waterfactuur en een groene tuin, wat ook voordelen heeft voor de biodiversiteit van onze omgeving.
Wil je hierover advies in jouw bouw- en renovatieproject? Baskuul helpt je hiermee graag verder!
Meer informatie? Aquafin en Vlario publiceerden onlangs een nieuwe website BlauwgroenVlaanderen met heel wat tips and tricks. Ook op de website van Ik ga bouwen kan je heel wat informatie vinden.